Deel 15: De strijd aan het Oostfront en de val van Berlijn (1945)
Pytheas
2 min. lezen
Terwijl de geallieerden in het westen Duitsland binnendrongen, speelde zich aan het oostfront de laatste en bloedigste fase van de Tweede Wereldoorlog af. Het Rode Leger van de Sovjet-Unie rukte op vanuit Polen en Oost-Europa en bereikte begin 1945 de Duitse grens. De strijd die volgde, leidde tot de definitieve ondergang van het Derde Rijk.
Het Rode Leger nadert Duitsland
Na de beslissende Slag om Koerland en de bevrijding van Polen, begonnen de Sovjets hun eindoffensief tegen Duitsland. In januari 1945 vond de Weichsel-Oder-offensief plaats: een massale aanval waarbij miljoenen Sovjetsoldaten de Duitsers terugdreven van de rivier de Wisła tot aan de rivier de Oder. Binnen enkele weken stonden de Sovjets op slechts 70 kilometer van Berlijn.
De val van Oost-Pruisen en Breslau
In Oost-Pruisen en Silezië vochten Duitse troepen en burgers wanhopig tegen de opmars van het Rode Leger. De stad Königsberg viel in april 1945, terwijl Breslau (nu Wrocław) maandenlang standhield als “vestingstad”. Deze hevige gevechten gingen gepaard met enorme verwoestingen en grote vluchtelingenstromen.
De slag om Berlijn
Op 16 april 1945 begon de Slag om Berlijn, een van de grootste en meest verwoestende veldslagen uit de geschiedenis.
- Het Rode Leger lanceerde een gigantisch offensief met artillerie, tanks en miljoenen soldaten.
- Duitse soldaten, Hitlerjugend en Volkssturm (burger-milities) probeerden de stad te verdedigen.
- Straatgevechten woedden van huis tot huis, waarbij duizenden doden vielen.
Op 30 april 1945 pleegde Adolf Hitler zelfmoord in zijn bunker onder de Rijkskanselarij, samen met zijn vrouw Eva Braun. Twee dagen later gaf de Duitse militaire leiding de strijd in Berlijn op. Op 2 mei 1945 viel de stad officieel in handen van de Sovjets.
De capitulatie van Duitsland
Met de val van Berlijn was de oorlog in Europa in feite beslist. Op 7 mei 1945 ondertekenden Duitse vertegenwoordigers in Reims de onvoorwaardelijke overgave. Een dag later, op 8 mei 1945 (VE-Day – Victory in Europe Day), werd dit wereldwijd bekendgemaakt. Voor miljoenen Europeanen betekende dit eindelijk het einde van vijf jaar oorlog.
Wist je dat?
- Tijdens de Slag om Berlijn werden naar schatting meer dan 80.000 Sovjetsoldaten gedood en raakten ruim 300.000 gewond. Het was een van de zwaarste gevechten van de hele oorlog.
- Hitler’s bunker, de Führerbunker, lag meer dan 8 meter onder de grond en was zo stevig gebouwd dat hij de zware bombardementen kon doorstaan.
- Veel Berlijners zochten tijdens de slag hun toevlucht in de U-Bahn-tunnels. Sommige daarvan werden echter opzettelijk onder water gezet om de Sovjets tegen te houden, met duizenden burgerdoden tot gevolg.
- De rode vlag die Sovjetsoldaten op de Reichstag hesen, werd hét symbool van de overwinning in Europa.
